Eerste Hulp bij flauwte

30 augustus 2018

Wat gebeurt er als iemand een flauwte krijgt? Hoe verleen je eerste hulp? Tijdens het televisieprogramma ‘Later als ik groot ben’ geven presentator Jochem van Gelder en deelneemster Annejet (10 jaar) aan dat zij zich ‘flauw’ voelen. Micha Smit, EHBO-deskundige, legt aan ze uit wat er aan de hand is en wat je het beste kunt doen bij een flauwte.

In de volksmond wordt flauwte vaak flauwvallen genoemd. Bij een flauwte stroomt er tijdelijk minder bloed naar de hersenen, waardoor het bewustzijn even wordt verstoord. Flauwte kan voorkomen zonder en met verlies van bewustzijn (wegraking). Iemand voelt de wegraking vaak aankomen.

Er zijn verschillende redenen waardoor een flauwte kan ontstaan: uitputting, zoals bij vermoeidheid, honger of zwakte na ziekte, uitdroging, bloedarmoede, medicijngebruik, een bedompte, benauwde omgeving. Maar ook door te lang te staan in een te warme omgeving en te snel opstaan. Psychische oorzaken, zoals plotselinge schrik, heftige emoties of bij het zien van bloed, kunnen een rol spelen.

Vaak ziet iemand er bleek of vaal uit. Ook geeuwt hij vaak en zweet veel. De persoon voelt zich licht in het hoofd en heeft mogelijk last van oorsuizen. Hij voelt zich slap, misselijk en ziet zwarte vlekken voor zijn ogen. Na enige tijd reageert hij nauwelijks wanneer je hem aanspreekt. Soms reageert het slachtoffer helemaal niet meer. Hij heeft dan een wegraking. Ook kan iemand trekkingen hebben die op een epileptische aanval lijken. Hij kan daarbij urine verliezen en/of op zijn tong bijten.

Wat doe je?
Wanneer iemand een wegraking (bewusteloosheid) heeft, bel je 1-1-2. Het slachtoffer reageert dan helemaal niet meer. Als het slachtoffer een flauwte heeft, maar niet bewusteloos is, mag je eerst 2 minuten wachten met bellen. Dit mag alleen als je zeker bent dat het om een flauwte gaat door de omstandigheden waarin het slachtoffer zich bevindt, zoals lang staan in de hitte of tijdens een optreden van een populaire artiest. Is het slachtoffer na 2 minuten liggen nog niet opgeknapt? Bel dan alsnog 1-1-2. Mogelijk is er iets anders aan de hand, zoals een hartritmestoornis.

Als je niet zeker bent van de situatie bel je dus direct 1-1-2. Normaal gesproken komt iemand met een flauwte binnen een minuut vanzelf weer bij. De meeluisterende centralist zal dan eventueel besluiten om de ambulance niet door te laten rijden.

Bij kinderen onder de 6 jaar bel je altijd 1-1-2. Kinderen tot 6 jaar krijgen namelijk bijna nooit een flauwte. Bij personen boven de 40 jaar, maar ook bij flauwte tijdens sporten of andere intensieve inspanning, bel je ook altijd 1-1-2. Het is in deze gevallen erg waarschijnlijk dat er iets ernstigs aan de hand is.

Wat doe je nog meer bij flauwte?
Als iemand een flauwte heeft, help je het slachtoffer te gaan liggen. Zo voorkom je een wegraking. Maak knellende kleding los, zorg voor frisse lucht en leg een nat washandje op het voorhoofd. Geef de persoon in kwestie pas eten of drinken wanneer hij of zij volledig alert is én niet misselijk. Laat het slachtoffer 10 minuten liggen. Krijgt de persoon nadat hij overeind komt opnieuw klachten? Laat hem dan nog eens 10 minuten liggen.

Nadat Jochem en Annejet de adviezen van Micha hebben opgevolgd, voelen zij zich weer een stuk beter en gaan weer aan het werk.

EHBO in de tuinbouw
Annejet loopt enthousiast met Jochem van Gelder door de kas met een cameraploeg achter hen aan. Hoe ze het vindt om op televisie te komen? ‘Heel leuk en spannend’, vertelt ze. ‘Ik weet nu nog meer hoe het is om tuinder te worden. Daarom ben ik blij dat ik eraan mee heb gedaan.’

Wat ze van de EHBO-tip van Micha heeft opgestoken? ‘Je moet niet al te lang in een warme kas zijn anders kan je flauwvallen’, aldus Annejet. Zelf heeft ze nog geen EHBO-diploma maar dat zou ze wel graag willen. ‘Dan kan ik mensen helpen en weet ik wat ik moet doen als er iets gebeurt.’

Als tuinder is het belangrijk een EHBO-diploma te hebben, vertelt Annejet. ‘Er kan altijd iets met de werknemers of bezoekers gebeuren Ik zou heel graag op school al EHBO-les krijgen. Dan kan ik een vriendje of vriendinnetje helpen als hij of zij is gevallen met buitenspelen.

In het najaar zal het tweede seizoen van ‘Later Als Ik Groot Ben’ te zien zijn op RTL4 met wederom een EHBO-tip in iedere aflevering.