Nieuws

In vele organisaties is men zich er niet van bewust, dat men verplicht is om ontruimingsoefeningen te houden!

Wij van VMTA hebben een groot respect voor de Brandweer, die toch bij iedere melding weer paraat moeten staan. Vorige week was in het nieuws te lezen, dat in slechts één van de veiligheidsregio’s van de Brandweer de afgesproken opkomsttijd behaald wordt. Bij organisaties moet men zich daarom realiseren, hoe belangrijk het is om goed voorbereid te zijn. Ontruimingsoefeningen kunnen hierbij helpen om levens te redden.

Maar zijn ontruimingsoefeningen verplicht?

Een verplichte ontruimingsoefening staat niet letterlijk in de Arbowet. In de Arbowet staat wel dat BHV’ers zodanig geoefend moeten zijn dat zij de taken kunnen uitoefenen en 1 ervan is ontruimen. 

Echter…! Er bestaat WEL vanuit uit het Bouwbesluit 2012 een duidelijke verplichting. Als er een ontruimingsplan voor een locatie wordt vereist, wordt er ook geëist dat er geoefend wordt. En een ontruimingsplan is vereist als er sprake is van een verplichte Brandmeldinstallatie (BMI).

Dus: Verplichting Brandmeldinstallatie ► Ontruimingsplan vereist ► Verplichting Ontruimingsoefening

Het belangrijkste is en blijft echter dat door regelmatig een ontruimingsoefening te houden, mensen bekend zijn met het ontruimen van een gebouw of locatie. Hierdoor wordt paniek bij calamiteiten voorkomen en blijft de veiligheid gewaarborgd.

Wij kunnen u zowel bij ontruimingsoefeningen als bij ontruimingsplannen van dienst zijn!

Neemt gerust contact met ons op wat VMTA voor u kan betekenen.

11 september 2018

Dagelijks reizen in de hoofdstad duizenden mensen met het openbaar vervoer. Dat betekent dat er van alles kan gebeuren. Ger Brands, Bas Abels en Peter Schoppen werken bij GVB, het openbaarvervoerbedrijf van Amsterdam, en hebben inmiddels veel meegemaakt. Zij vertellen over hun ervaringen.

Ger Brands (61) is volgend jaar 40 jaar in dienst bij GVB, waarvan hij 28 jaar als bestuurder op de tram heeft gezeten. Al een aantal jaar is hij sr. handhaver OV-zorg bij GVB. ‘Als handhaver heb je twee hoofdtaken. Je hebt surveillancediensten en je doet de kaartcontroles. Bij surveillancediensten kom je in actie als er problemen zijn. Het kan dan gaan om mensen die onwel zijn geworden, er een voertuig defect is, dat personen niet hebben betaald of dat er sprake is van agressie in het openbaar vervoer. Wij treden op als bemiddelaars. We proberen op een zo goed mogelijke manier problemen op te lossen.’

Verstikking

Een aantal jaar geleden maakte Ger tijdens een kaartcontrole mee dat er een kind van 2,5 stikte. ‘Op het perron loopt een moeder met haar kind. Opeens zie ik het kind in elkaar zakken. Ik voelde dat het niet goed was en ben er direct op afgestapt. Het kind liep blauw aan. Ik had het idee dat het kind in iets dreigde te stikken. Ik probeerde zo goed als ik kon het kind te helpen. Ondertussen gaf ik de opdracht de ambulance te bellen. Het ziekenhuis was een paar honderd meter verderop dus besloten we het kind zelf naar het ziekenhuis te brengen. Ik ben zelf niet meegegaan. Terwijl ze wegreden, dacht ik dat het over zou zijn. Ik ben apart gaan zitten met mijn bak koffie en sigaretten en heb een potje zitten janken. Huilen kan erg opluchten.’

Later hoort Ger dat het kind in de auto opeens begon te huilen en een stuk oliebol uit had gespuugd. ‘Ik heb gehuild en gejuicht. Toch heb ik er nog wel last van gehad. Nog 14 dagen lang hoorde ik de stem van de moeder roepen ‘oh m’n kind’. Als ik er aan terugdenk word ik weer emotioneel.’

Reanimatie

Bas Abels (48) werkt inmiddels 29 jaar bij GVB. Ook hij is handhaver en heeft het nodige meegemaakt. ‘Als er iets gebeurt in de metro, tram of bus, neemt de bestuurder contact op met de meldkamer van de GVB. Zij leggen contact met de politie, ambulance of brandweer. Dat gaat allemaal heel snel.’

Een paar jaar geleden is hij op een van de metrostations als hij een jongen van een jaar of 15 van de leuning van een roltrap naar beneden ziet glijden. Hij loop ernaar toe om er iets van te zeggen, als hij ook de vader hetzelfde ziet doen. En dan gaat het mis. ‘De vader valt van 6 meter hoog naar beneden. Ik ren naar de man en zie dat er bloed uit de neus en oren komt. Hij maakt een snurkend geluid. Ik laat direct een ambulance komen. Terwijl ik bij de man zit, voel en zie ik dat de ademhaling minder wordt. Dan stopt het. Ik moet beginnen met reanimeren.’

Al direct had Bas zijn collega gevraagd de AED uit de auto te halen. Alle surveillancewagens van GVB zijn namelijk voorzien van een AED. Terwijl Bas aan het reanimeren is, wordt de AED aangesloten. ‘Een week eerder had ik een reanimatiecursus gevolgd. De hele opleiding kwam als een soort film voorbij. Als dan de AED zegt ‘start de reanimatie’ is het opeens echt.’ Na een aantal minuten arriveert de brandweer en nemen de reanimatie over. Naderhand blijkt dat de man het heeft overleefd en het letsel erg is meegevallen. ‘Ik ben blij dat ik een EHBO-cursus heb gevolgd, zodat ik wist wat ik moest doen’, voegt Bas toe.

Hartstilstand in de metro

Peter Schoppen (56) werkt al 16 jaar bij GVB als medewerker van het serviceteam. Dagelijks helpt hij op diverse plekken in Amsterdam en omgeving reizigers op weg die met vragen zitten. Ook hij maakte mee dat iemand gereanimeerd moest worden.

‘We staan op het perron en een metro arriveert. Gelijk zie ik dat er iets aan de hand is. Zodra de deuren van de metro opengaan, gaan we erop af. Iemand ligt in het gangpad en reageert nergens meer op. De man heeft geen ademhaling en hartslag meer. Er staan veel mensen om ons heen. Ik vraag nog of er een arts in de buurt is, maar daar wordt geen gehoor aan gegeven. We bellen de meldkamer voor een ambulance en starten met de reanimatie’, vertelt Peter.

Na een aantal minuten arriveert de brandweer. Zij nemen de reanimatie over en het slachtoffer wordt meegenomen. Later hoort Peter dat het slachtoffer het niet heeft gered. ‘Aan de ene kant ben je teleurgesteld dat je niks hebt kunnen doen, aan de andere kant heb je er echt alles aan gedaan. Meer hadden we niet kunnen doen.’

Aanmoediging

Ger, Bas en Peter geven allen aan dat ze blij zijn dat ze een EHBO-cursus hebben gevolgd. ‘Daardoor wisten we wat we moesten doen’, aldus Bas. ‘Ik heb nu een paar reanimaties meegemaakt’, vertelt Ger. ‘Wanneer je aan het reanimeren bent en het ambulancepersoneel arriveert en vertelt hoe goed je bezig bent, geeft dat een kick. Dat doet je zoveel. Dan krijg je weer energie om door te gaan.’

Peter: ‘Wanneer je zoiets heftigs als een ernstig ongeval of een reanimatie meemaakt, wordt er gezorgd dat je met iemand kunt praten, als je dat wil. De opvang en nazorg binnen GVB is goed geregeld. Ook onderling is er heel veel saamhorigheid en zijn de reacties altijd erg positief. Op zo’n moment zijn we één grote familie.’

30 augustus 2018

Wat gebeurt er als iemand een flauwte krijgt? Hoe verleen je eerste hulp? Tijdens het televisieprogramma ‘Later als ik groot ben’ geven presentator Jochem van Gelder en deelneemster Annejet (10 jaar) aan dat zij zich ‘flauw’ voelen. Micha Smit, EHBO-deskundige, legt aan ze uit wat er aan de hand is en wat je het beste kunt doen bij een flauwte.

In de volksmond wordt flauwte vaak flauwvallen genoemd. Bij een flauwte stroomt er tijdelijk minder bloed naar de hersenen, waardoor het bewustzijn even wordt verstoord. Flauwte kan voorkomen zonder en met verlies van bewustzijn (wegraking). Iemand voelt de wegraking vaak aankomen.

Er zijn verschillende redenen waardoor een flauwte kan ontstaan: uitputting, zoals bij vermoeidheid, honger of zwakte na ziekte, uitdroging, bloedarmoede, medicijngebruik, een bedompte, benauwde omgeving. Maar ook door te lang te staan in een te warme omgeving en te snel opstaan. Psychische oorzaken, zoals plotselinge schrik, heftige emoties of bij het zien van bloed, kunnen een rol spelen.

Vaak ziet iemand er bleek of vaal uit. Ook geeuwt hij vaak en zweet veel. De persoon voelt zich licht in het hoofd en heeft mogelijk last van oorsuizen. Hij voelt zich slap, misselijk en ziet zwarte vlekken voor zijn ogen. Na enige tijd reageert hij nauwelijks wanneer je hem aanspreekt. Soms reageert het slachtoffer helemaal niet meer. Hij heeft dan een wegraking. Ook kan iemand trekkingen hebben die op een epileptische aanval lijken. Hij kan daarbij urine verliezen en/of op zijn tong bijten.

Wat doe je?
Wanneer iemand een wegraking (bewusteloosheid) heeft, bel je 1-1-2. Het slachtoffer reageert dan helemaal niet meer. Als het slachtoffer een flauwte heeft, maar niet bewusteloos is, mag je eerst 2 minuten wachten met bellen. Dit mag alleen als je zeker bent dat het om een flauwte gaat door de omstandigheden waarin het slachtoffer zich bevindt, zoals lang staan in de hitte of tijdens een optreden van een populaire artiest. Is het slachtoffer na 2 minuten liggen nog niet opgeknapt? Bel dan alsnog 1-1-2. Mogelijk is er iets anders aan de hand, zoals een hartritmestoornis.

Als je niet zeker bent van de situatie bel je dus direct 1-1-2. Normaal gesproken komt iemand met een flauwte binnen een minuut vanzelf weer bij. De meeluisterende centralist zal dan eventueel besluiten om de ambulance niet door te laten rijden.

Bij kinderen onder de 6 jaar bel je altijd 1-1-2. Kinderen tot 6 jaar krijgen namelijk bijna nooit een flauwte. Bij personen boven de 40 jaar, maar ook bij flauwte tijdens sporten of andere intensieve inspanning, bel je ook altijd 1-1-2. Het is in deze gevallen erg waarschijnlijk dat er iets ernstigs aan de hand is.

Wat doe je nog meer bij flauwte?
Als iemand een flauwte heeft, help je het slachtoffer te gaan liggen. Zo voorkom je een wegraking. Maak knellende kleding los, zorg voor frisse lucht en leg een nat washandje op het voorhoofd. Geef de persoon in kwestie pas eten of drinken wanneer hij of zij volledig alert is én niet misselijk. Laat het slachtoffer 10 minuten liggen. Krijgt de persoon nadat hij overeind komt opnieuw klachten? Laat hem dan nog eens 10 minuten liggen.

Nadat Jochem en Annejet de adviezen van Micha hebben opgevolgd, voelen zij zich weer een stuk beter en gaan weer aan het werk.

EHBO in de tuinbouw
Annejet loopt enthousiast met Jochem van Gelder door de kas met een cameraploeg achter hen aan. Hoe ze het vindt om op televisie te komen? ‘Heel leuk en spannend’, vertelt ze. ‘Ik weet nu nog meer hoe het is om tuinder te worden. Daarom ben ik blij dat ik eraan mee heb gedaan.’

Wat ze van de EHBO-tip van Micha heeft opgestoken? ‘Je moet niet al te lang in een warme kas zijn anders kan je flauwvallen’, aldus Annejet. Zelf heeft ze nog geen EHBO-diploma maar dat zou ze wel graag willen. ‘Dan kan ik mensen helpen en weet ik wat ik moet doen als er iets gebeurt.’

Als tuinder is het belangrijk een EHBO-diploma te hebben, vertelt Annejet. ‘Er kan altijd iets met de werknemers of bezoekers gebeuren Ik zou heel graag op school al EHBO-les krijgen. Dan kan ik een vriendje of vriendinnetje helpen als hij of zij is gevallen met buitenspelen.

In het najaar zal het tweede seizoen van ‘Later Als Ik Groot Ben’ te zien zijn op RTL4 met wederom een EHBO-tip in iedere aflevering.

Het lijkt allemaal zo logisch, maar het verplaatsen van een slachtoffer kan vrij ingewikkeld zijn. In veel gevallen hoef je een slachtoffer niet te verplaatsen en is het zelfs beter om dat niet te doen. Maar soms zal je wel moeten. Hoe deden ze dat vroeger en hoe gebeurt het nu?

Het blijft fascinerend om de allereerste uitgave van het Oranje Kruis boekje (1913) open te slaan. In deze uitgave wordt uitgebreid stilgestaan bij het onderwerp ‘vervoer’. Diverse methodes worden hier besproken. Van het dragen van het slachtoffer door drie personen tot het gebruik van draagbaren.

De diverse afbeeldingen laten zien op welke manieren slachtoffers vervoerd kunnen worden.

Verplaatsen slachtoffers
Tot 1989 was het voor eerstehulpverleners gebruikelijk om te leren hoe een slachtoffer per draagbaar vervoerd moest worden. Maar hoe leg je een slachtoffer op een draagbaar? Daar waren ook diverse methodes voor, waaronder de lift- en zweefmethode. Bij de zweefmethode (zijdelingse verplaatsing) waren drie personen nodig en bij de liftmethode (verticale verplaatsing) zelfs vier. Was er geen draagbaar in de buurt, dan was het mogelijk om een deken te gebruiken. Dit moest dan wel met totaal 6 personen gedaan worden en in nood met minimaal vier personen.

Bij het vervoeren van een slachtoffer door meerdere personen is het handig dat je het een en ander afstemt. Ook hier voorzag Het Oranje Kruis boekje in door middel van voorgeschreven commando’s.

Van 1923 tot 1969 wordt ook nog de brandweergreep genoemd. Hierbij neemt de eerstehulpverlener een bewusteloos slachtoffer op de rug, zodat hij één hand vrijhoudt om het slachtoffer langs een trap of ladder te kunnen vervoeren.

Ambulances
Misschien niet heel vreemd dat eerstehulpverleners leerden om op verschillende manieren hoe ze een slachtoffer moesten vervoeren. Het is namelijk nog niet zo heel lang dat de ambulancezorg is, zoals we het nu kennen. Tot en met de Eerste Wereldoorlog waren ambulances voornamelijk privileges van legereenheden. Na de Grote Oorlog veranderde dit. Pas na de Tweede Wereldoorlog kwamen er grotere ambulancediensten die beter georganiseerd waren. Toch bemoeide de overheid zich niet met de vakkundigheid van mensen op de ambulance. Toen er in 1962 een groot treinongeluk plaatsvond bij Harmelen, waarbij er veel misging, veranderde dat rigoureus. De politiek ging zich bemoeien met de kwaliteit van de ambulances en hun personeel. In 1971 kwam de Wet Ambulancevervoer. Er werd vastgelegd wat het ambulancepersoneel moest weten, wat voor apparatuur in de ambulances aanwezig moet zijn en dat ze binnen 15 minuten ter plaatse moeten zijn.

Omdat de ambulancezorg steeds professioneler is geworden, is het steeds minder vaak nodig een slachtoffer te verplaatsen. Dat kunnen we overlaten aan de professionals.

Rautekgreep
Vanaf de 22ste druk (1989) wordt er in Het Oranje Kruis boekje alleen nog maar gesproken over de Rautekgreep en ondersteunend verplaatsen. In de 23ste druk (1997) wordt nog wel één keer gesproken over het maken van een ‘stoeltje’ door elkaars polsen vast te houden. Wel zijn er in de jaren daarna nog losse uitgaven geweest, waaronder ‘De geoefende EHBO’er’ met vervolglesstof waarin de andere vervoersmethodes werden genoemd.

In principe verplaats je bij ernstig letsel iemand dus alleen in geval van gevaar. Gevaar kan ook de hete zon of een te koude plek zijn. Maar ook als iemand in de auto een hartstilstand heeft gehad en je deze uit de auto moet halen om te reanimeren. In die gevallen is de Rautekgreep erg handig.

Het was de Oostenrijkse Jiu-Jitsu leraar Franz Rautek die de Rautekgreep, oftewel de noodvervoersgreep, halverwege de vorige eeuw bedacht. In de 19e druk van het Oranje Kruis boekje (1969) zien we voor het eerst de Rautekgreep, al wordt hij zo nog niet genoemd. Dat gebeurt pas vanaf de 20ste druk (1976).

Deze greep is niet meer weg te denken uit de EHBO-cursussen. We gebruiken de Rautekgreep bij het verplaatsen van een slachtoffer dat niet lopen of hinkelen kan. Wanneer de Rautekgreep niet mogelijk is, mag je op een andere manier het slachtoffer weg te slepen.

Ondersteunend verplaatsen
Eén methode is redelijk constant gebleven tijdens het bestaan van Het Oranje Kruis, namelijk het zogenaamde ‘ondersteunend verplaatsen’. Vanaf de eerste richtlijn (1913) tot en met de vorige richtlijnen (2011) was dit praktisch hetzelfde. Bij de laatste richtlijnen (2016) is deze voor het eerst enigszins gewijzigd. In plaats van je arm om iemand heen te doen, laat je nu het slachtoffer zelf hinkelen. Je loopt mee aan de gewonde zijde van het slachtoffer en laat het slachtoffer op je schouder steunen. Hoe je iemand verplaatst, leer je uiteindelijk het beste in de praktijk. Volg een EHBO-cursus, want een goede voorbereiding is het halve werk.

27 augustus 2018

Mark Jansen is evenementenhulpverlener en Instructeur Eerste Hulp. Als Instructeur én hulpverlener maakt hij veel mee. Dankzij al die ervaringen is hij voorbereidt op wat komen gaat en hij raadt iedereen aan om ook ‘het veld in te gaan’.

Ik weet nog dat ik aan mijn cursus Instructeur Eerste Hulp begon. Tijdens een van de lessen spraken we over onze praktijkervaringen met trauma’s en ziektebeelden. Tot mijn schrik waren twee van de twaalf instructeurs actief als evenementenhulpverlener. De meerderheid gaf aan weinig tot geen praktijkervaring te hebben, terwijl je als evenementenhulpverlener juist heel veel kunt leren. Dit is namelijk zoveel leerzamer dan een geacteerd scenario in de les.

Bloed = paniek
Regelmatig ben ik als evenementenhulpverlener te vinden op evenementen. Tijdens een van deze evenementen kreeg ik het verzoek om naar de ingang van het gebouw te gaan. Terwijl ik dichterbij kwam, zag ik een verkeersregelaar drukke gebaren maken tegen een man in een driedelig pak. Deze man had een hoofdwond. Ik hoorde de verkeersregelaar mompelen dat het er niet goed uit zag en hij keek paniekerig uit zijn ogen, waarschijnlijk omdat hij bloed zag. Ik bedankte de verkeersregelaar voor zijn hulp en vroeg de gewonde man mee te lopen naar de dichtstbijzijnde EHBO kamer. Hij drukte een bloeddoordrenkt servetje tegen zijn wenkbrauw en ik vroeg hem of hij buiten bewustzijn was geweest en of hij op dit moment duizelig was. Op beide antwoordde hij adequaat: ‘nee!’

Boem is HO!
In de EHBO kamer zag ik dat hij een lelijke vleeswond had op zijn rechter wenkbrauw. Hij vertelde dat hij zijn jas had willen ophangen, maar toen hij zich omdraaide tegen een transparante glasplaat van een deur aan was gekomen. De wond was hevig gaan bloeden en hij schrok van de pijn. Ik vertelde de man dat het mij een verstandig idee leek om langs een huisarts te gaan. Zoals ik het kon inschatten moest de wond gehecht worden. De man wilde absoluut niet naar huis, omdat hij was gekomen voor een belangrijk congres. Ik heb de wond afgedekt en de huisartsenpost aan het einde van de straat gebeld. De man kon daar meteen terecht. Hij stond op, gaf me een hand en vroeg: ‘hoe heet jij ook al weer? Oh ja, Mark! Bedankt voor de hulp.’

3 augustus 2018

Dat ze nog maar kort in het bezit zijn van het Diploma Eerste Hulp weerhield ze niet toen de vraag kwam of ze als eerstehulpverlener wilden helpen tijdens Koningsdag. De twee derdejaarsstudenten Verpleegkunde aan het Hoornbeeck college in Kampen, Angela (18) en Geerke (20), delen hun ervaring.

Wanneer Geerke en Angela de vraag krijgen, reageren ze gelijk enthousiast. ‘Het leek ons heel erg leuk! Later willen we in een ziekenhuis gaan werken. Dit leek ons een leuke uitdaging en mogelijkheid meer ervaring op te doen’, vertelt Geerke.

Ankie Last, Instructeur Eerste Hulp bij het Hoornbeeck College, had ze de vraag gesteld. ‘Ik ben al vanaf 2001 werkzaam als docente Zorg en Welzijn, en sinds 2013 als EHBO-instructeur bij het Hoornbeeck College. Vroeger was ik actief bij de lokale Rode Kruis-afdeling en SIGMA-teams. Het bleef kriebelen en ben toen eerste hulplessen gaan geven en heb het Diploma Instructeur Eerste Hulp gehaald. Ik zie de noodzaak voor de studenten om EHBO te krijgen binnen hun opleiding. En omdat je juist in de praktijk leert handelen, was ik dan ook blij om te zien dat Angela en Geerke zo snel en enthousiast reageerden’.

Koningsdag
Op Koningsdag zijn ze al vroeg uit de veren, want ze moeten zich om 7 uur ’s ochtends melden op de EHBO-post in het centrum van Groningen. ‘Toen we aankwamen, werd er een uitleg gegeven over wat er van ons die dag werd verwacht. Vervolgens kreeg ik een portofoon en Geerke een EHBO-tas’, vertelt Angela. ‘We kregen een plattegrond mee van het gebied waar wij moesten lopen. Verder werden we in het diepe gegooid’, vertelt Geerke. ‘In het begin ben je een beetje zenuwachtig, want je voelt je verantwoordelijk. Je wil iemand goed kunnen helpen. Maar voornamelijk waren we enthousiast dat we iets konden doen.’

De dag begint rustig. Langzaam wordt het drukker op straat. ‘Terwijl we rondliepen, kwam er een vrouw op ons af. Ze vroeg of we konden helpen. Een vrouw was met haar hoofd op de stoeprand gevallen. Ze had een tand door de lip en een paar tanden waren afgebroken’, vertelt Angela. ‘We hebben de vrouw rustig laten zitten en met wat ontsmettingsmiddel hebben we de wond schoongemaakt. Bij een restaurant hebben we water gehaald om de mond schoon te spoelen’, aldus Geerke. Daarna nemen ze de vrouw mee naar de EHBO-post en dragen haar over aan de professionals.

Verder blijft het de rest van de dag redelijk rustig. ‘We konden via de portofoon horen wat er allemaal plaatsvond tijdens de dag. De meeste mensen werden onwel door de warmte’, vertelt Geerke. Om 15.00 uur zit de dienst er weer op.

Trots
Ankie is trots op haar studenten: ‘Het is geweldig om te horen hoe adequaat ze handelen. Ze staan stevig in hun schoenen. Ik vind het heel knap wat ze gedaan hebben. Ik leer mijn studenten altijd dat ze moeten handelen met de middelen die ze hebben.’

Praktijk
Dat de EHBO-lessen vruchten afwerpen, blijkt uit de verhalen die Ankie regelmatig hoort. ‘Tijdens een stage hebben twee studenten iemand moeten reanimeren. Ze vonden het niet alleen heel fijn dat ze iets konden doen, maar ook dat ze wisten hoe ze moesten handelen’, vertelt Ankie. ‘Recent waren de studenten bij een klimbos. Een vrouw ging van een glijbaan en kwam verkeerd neer met haar voet waardoor deze scheef stond. De studenten kwamen direct in actie, 1-1-2 gebeld en de vrouw gerustgesteld en afgeleid terwijl ze wachtten op de hulpdiensten. Ze hebben echt goed gehandeld!’

Voor Geerke en Angela was Koningsdag niet de eerste keer dat ze eerste hulp hebben verleend. Geerke vertelt dat ze eerder heeft geholpen bij een reanimatie: ‘De buurman was bezig met de dakgoot toen hij een hartaanval kreeg. Direct schoten een aantal mensen te hulp en begonnen met reanimeren. We hebben met elkaar geprobeerd alles te doen om het leven te redden. Helaas heeft hij het niet gered. Deze gebeurtenis heeft mij meer motivatie gegeven om mijn studie af te ronden.’

17 juli 2018

De zomerse temperaturen houden nog even aan. Het Nationaal Hitteplan ligt klaar en Nederland kan zich opmaken voor een officiële hittegolf. Wat kan je doen om de vervelende gevolgen van de hitte te beperken? Hoe herken je oververhitting en wat doe je dan?

Bij het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu ligt het ‘Nationaal Hitteplan’ klaar. Dit plan staat vol tips en protocollen voor ziekenhuizen, festivalorganisaties en zorgverleners. De rijksoverheid hoopt hiermee problemen door extreme hitte te voorkomen.

Het RIVM heeft aan aantal tips opgesteld om vervelende gevolgen van hitte te beperken:

– Drink voldoende, ook als je geen dorst hebt. Door te zweten verlies je veel vocht. Matig het gebruik van alcohol. Zorg dat je altijd een flesje water bij de hand als je op pad gaat.

– Zorg voor koelte. Draag dunne kleding. Blijf in de schaduw en beperk lichamelijke inspanning tussen twaalf en vier uur ‘s middags. Neem een (voeten)bad of douche, slaap niet onder een te warme deken.

– Houd de woning koel met zonwering, een ventilator of, als deze aanwezig is, airco. Zorg voortdurend voor ventilatie door roosters open te zetten of ramen op een kier. Zorg voor extra frisse lucht door het openen van ramen en/of deuren op tijdstippen dat het buiten koeler is, zoals ‘s avonds, ‘s nachts en ‘s ochtends.

– Zorg voor elkaar: let bij warm weer extra op mensen in de omgeving die wel hulp kunnen gebruiken.

Eerste Hulp bij oververhitting
Hoe meer jij je inspant, hoe meer warmte je produceert. Overtollige warmte verlaat het lichaam door straling en zweten. Hierbij gaat zout en vocht verloren. Je kunt bij heftig zweten uitdrogen en zelfs in shock raken.

Iemand die oververhit is, heeft hoofdpijn en is misselijk. Hij of zij kan er erg verhit, rood uitzien, maar kan ook bleek zien en een koude huid hebben door hevig zweten. Geef een oververhit persoon (bij voorkeur een sportdrank) te drinken.

Iemand met oververhitting breng je in een koele omgeving of je zorgt voor schaduw. Je kunt samen met omstanders een (reddings)deken boven iemand houden en zo voor schaduw zorgen. De zilveren kant weerkaatst het zonlicht. Leg een reddingsdeken nooit direct op iemand bij oververhitting. Dan kan hij zijn warmte niet kwijt.

Bel 112 bij oververhitting wanneer iemand:

– zich anders gedraagt dan normaal
– suffer wordt of bewusteloos raakt

Start dan onmiddellijk met koelen:

– gebruik een ventilator en houd de huid nat
– spons af met koud water
– dompel onder in (ijskoud) water
– wikkel het slachtoffer in een nat laken
– plaats ijszakken, vooral in oksels en liezen

Geef nooit eten of drinken bij sufheid of bewusteloosheid.

De Brandwondenstichting en Nivel hebben onderzoek gedaan naar het brandwondengevaar bij onder andere zeer jonge kinderen.

Het aantal jonge kinderen met brandwonden is in de afgelopen vijf jaar namelijk flink gestegen. Jonge kinderen hebben, vergeleken met de rest van de bevolking, drie keer zoveel kans om met een brandwond in de huisartsenpraktijk te komen. Met ‘uitschieters’ in de zomermaanden en rond de jaarwisseling.

Vooral kinderen tussen de twaalf en achttien maanden hebben een grote kans om brandwonden op te lopen. Dit omdat ze in deze leeftijd leren staan en grijpen.

Jaarlijks melden ongeveer 92.000 mensen zich bij de huisarts vanwege een brandwond. Weet u wat te doen? Schrijf u in voor een cursus bij VMTA.

6 juni 2018

Zelf hebben we het al onderzocht en het staat ook in onze instructeurshandleiding: “Sommige liedjes geven het juiste tempo aan om te reanimeren, zoals dus La Macarena.”

Natuurlijk hoop je nooit een reanimatie mee te maken en als het gebeurt ga je zeker niet uit volle borst een liedje zingen, maar sommige liedjes vormen wel een handig hulpmiddel bij het goed uitvoeren van een reanimatie.

Zo is ‘Stayin’ Alive’ van de Bee Gees wereldberoemd als ‘reanimatienummer’, maar zijn er meerdere opties en mogelijkheden. Artsen van de Universiteit van Barcelona bevestigen onze uitkomsten toen zij onderzoek deden om de kwaliteit van borstcompressies te verbeteren, waarbij ze onder andere gebruik maakte van het liedje La Macarena van Los del Río.

Het team selecteerde een groep van 164 medische studenten van de Universiteit van Barcelona om continue borstcompressies uit te voeren op een oefenpop gedurende 2 minuten. De studenten werden verdeeld over drie groepen: een groep die ondersteuning kreeg van een smartphone-app, een groep waarbij studenten compressies moesten uitvoeren met La Macarena in hun hoofd en een controlegroep zonder begeleiding.

De artsen kwamen tot de conclusie dat de app-gebruikers en degenen die La Macarena aanhielden het aanzienlijk beter hadden gedaan dan de andere groep. 91 procent van de app-groep behaalde de juiste compressiesnelheid tegenover 74 procent van de Macarena-groep. In de controlegroep behaalden slechts 24 procent van de deelnemers het juiste tempo.

Ook al hielp de app het beste, het Spaanse popnummer is een handige tool bij het uitvoeren van CPR, stellen de artsen, want de app-gebruikers hadden een grotere vertraging bij het maken van hun eerste compressie. En dat ging bij de Macarena-groep juist weer beter. En natuurlijk is het ook handig als je geen tijd hebt om de juiste app te openen. Of de app überhaupt niet hebt.

De artsen presenteerden hun uitkomsten op de Euroanaesthesia2018. Een anesthesiologie congres in Kopenhagen.

Even vergeten hoe het liedje gaat?

9 mei 2018

Vanaf 25 mei gaat de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) van kracht. Vanaf die tijd geldt in de hele Europese Unie (EUO) dezelfde privacywetgeving. Wat houdt deze AVG in en wat betekent dit voor eerstehulpverleners? Hoe ga je als EHBO’er om met privacy? Brenno de Winter, oud-journalist en deskundige op het gebied van informatiebeveiliging en privacybescherming legt het ons uit.

Wat houdt de AVG in?
Tot 25 mei geldt de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp) in Nederland. Deze wet gaat over het rechtmatig omgaan met persoonsgegevens. Vanaf 25 mei is de AVG van toepassing. Tachtig procent van deze verordening komt overeen met de Wbp. Een groot verschil is dat met de Wbp de overheid moet aantonen dat een bedrijf of organisatie wel of niet voldoet aan deze wet, terwijl met de AVG een bedrijf zelf moet kunnen aantonen dat ze voldoet aan deze verordening. Je moet grofweg kunnen uitleggen wat je voor gegevens hebt, waarom dat nodig is, wat je er mee wil, aan wie dit wordt verstrekt en hoe je ze beveiligt. De regel is hard: als dit niet goed is geregeld of er geen grondslag is dan mag je het niet verwerken.

Wanneer mag een bedrijf of organisatie persoonsgegevens vastleggen?
Een organisatie moet een grondslag hebben van iemand om de gegevens vast te leggen en een gegronde reden om dit te doen. Een EHBO-vereniging heeft bijvoorbeeld een ledenadministratie. De vereniging heeft dit nodig om te kunnen functioneren. Is er geen grondslag dan moet er expliciete toestemming zijn. Voor een vereniging is de grondslag een overeenkomst: zonder administratie kan de vereniging niet functioneren.

Organisaties moeten een register hebben waarin ze vastleggen welke persoonsgegevens ze registreren en waarom. Hoewel kleine organisaties niet altijd verplicht zijn dit op papier te zetten, raad ik dat wel aan. Maak een overzicht welke soort gegevens je nodig hebt, welk doel het dient, wat de grondslag is, hoe beveilig je de gegevens en aan wie worden die gegevens verstrekt. Belangrijk is dat je kan aantonen dat je aan de AVG voldoet.

Hoe lang mag je gegevens bewaren?
De AVG schrijft voor dat je gegevens mag bewaren zolang dit noodzakelijk is. Er moet wel een duidelijke noodzaak zijn. Stel, je organiseert een evenement, mensen betalen hiervoor en schrijven zich in voor het evenement. Je mag de gegevens van de deelnemers bewaren zolang het evenement bezig is. Je mag de gegevens niet gebruiken om ze uit te nodigen voor een nieuw evenement, tenzij ze expliciet actieve toestemming hebben gegeven om hierover geïnformeerd te mogen worden.

Kunnen we vanaf 25 mei controles verwachten?
De verwachting is dat organisaties in het eerste jaar vooral bindende aanwijzingen krijgen als ze niet voldoen aan de AVG. Daarna zullen er ook boetes opgelegd worden als er echt een potje van wordt gemaakt. De kans dat kleine organisaties op de radar komen is klein, maar het kan wel.

Mag ik als EHBO’er gegevens van een slachtoffer doorgeven aan de ambulanceverpleegkundigen?
Als je persoonlijke informatie hebt over het slachtoffer mag je dit gewoon delen met de ambulanceverpleegkundigen. De AVG is pas van toepassing als de informatie wordt verwerkt. Dat is of met een computer of op papier als het doel is ze in een database op te nemen. In de praktijk geef je mondeling deze informatie door. Dan speelt de AVG niet. Wat het ambulancepersoneel met de  informatie doen is hun zaak. Daar hoef je je als EHBO’er niet druk om te maken.

Mag je als evenementenhulpverlener informatie over slachtoffers registreren?
Het komt regelmatig voor dat tijdens evenementen gegevens worden bijgehouden door EHBO’ers.  Voor de EHBO’er op een evenement geldt vertrouwelijkheid. De informatie mag niet met derden gedeeld worden. Maar dat staat los van de AVG. De vraag is dan of er gegronde redenen zijn om de informatie te bewaren of te verwerken. Soms vraagt een vergunningsverlener dat wel. Het is een ingewikkelde vraag of een overheid dat mag verwachten van EHBO’ers. Het turven van bepaalde ongevallen is geen probleem, zolang het niet te herleiden is tot een specifiek persoon. Mijn advies is: houd niet meer bij dan nodig. Minimalistisch zijn, is de sleutel.

De burger lijkt zich steeds meer zorgen te maken om privacy. Tegelijkertijd geven we voortdurend onze informatie aan bedrijven, zoals Facebook en Google. Hoe kijkt u hier tegenaan?
Het grote probleem is dat bedrijven maar de helft vertellen. Mensen zijn zich niet bewust van de informatie die zij delen en wat hiermee gebeurt. Bedrijven vertellen voornamelijk welke voordelen er zijn voor de gebruiker. Ze vertellen niet over de voordelen die zij ervan hebben. Jouw profiel levert geld op voor bedrijven. Denk maar aan het recente voorbeeld met Cambridge Analytica. Het bedrijf kreeg informatie via Facebook van gebruikers. Deze informatie werd gebruikt voor de verkiezingscampagne van Trump. Je staat er als gebruiker niet bij stil dat als jij op de knop ‘vind ik leuk’ klikt, die informatie gebruikt wordt voor een campagne.

Kunnen we hier iets tegen doen?
Als individu kan je hier niet gek veel tegen doen. Dit is iets wat door de overheid geregeld moet worden, de AVG is zo’n stap. Af en toe wordt er al ingegrepen door de overheid. Nederland, maar ook Duitsland, Frankrijk en België kennen goede toezichthouders. Het lijkt me niet goed om mee te gaan met een hysterie om met z’n allen te stoppen met Facebook. Ook andere bedrijven hebben profielen over ons. In onze samenleving is dit een rol voor de overheid die hier moet ingrijpen. We hoeven ons geen zorgen te maken, maar we moeten wel alert blijven.

Dit artikel staat ook in de mei uitgave van het magazine EHBO.nl.
Meer informatie over het tijdschrift van Het Oranje Kruis vindt u hier.